Druk jongetje. Strak houden. Zorgplan nodig. Of…?

22 mei 2017 • Natascha Bruti • Nationale Onderwijsweek

Als Natascha Bruti het jongetje Kame in de klas krijgt, is de toon direct gezet. Hij blijkt druk, hij verstoort vaak de rust in de groep en Natascha voelt haar onmacht over hoe daarmee om te gaan. Maar dan escaleert de situatie en leert Natascha misschien wel de belangrijkste les uit haar schoolcarrière. Een existentiële les.

Lieve Kame, ik herinner me jou zo goed. Jouw zwarte krulletjes. Die diep donkere ogen vol tinten leven. Vreugdevol én verdrietig leven. Ik herinner me jouw lieve ouders. Verlegen, onderdanig bijna.

Je was een projectiel. Je stormde door de groep. Klanken uitgillend die ik niet kende. Óók tijdens het voorlezen van Jip en Janneke, mijn heilige boek. Je wiebelde op de stoel als op een hobbelpaard tijdens voor jou niet interessante kringgesprekken. Tijdens de speellessen bewoog je, gilde en speelde ruw. Andere kinderen vonden het maar lastig. Ik vond het maar lastig.
Ik zat in een van mijn laatste jaren van de Pabo en had goed geleerd hoe je sommen kunt uitleggen, hoe je kleuters stimuleert tot lezen, hoe je een handelingsplan kunt schrijven. Maar ik had ‘jou’ niet geleerd. En ‘mijzelf’ kende ik ook nog niet.

Ik stond er voor het eerst alleen voor, omdat mijn begeleidster ziek was geworden en ik bekwaam genoeg geacht werd zelfstandig de klas ‘te draaien’. Ik kon dat best, ik had immers een groot juffentalent. Alleen jouw plotselinge bewegingen en letterlijke uitspattingen maakten dat ik het warm kreeg, gespannen was, het niet meer wist.

Op schoot werd je rustig. Dan zakte je tegen me aan, pakte mijn armen en drapeerde deze om jezelf heen, alsof je in het vliegtuig zat. Ik kon je niet de hele dag als een kangoeroe bij me dragen. Dus ik probeerde ‘stappenplannen’ uit. Die had ik had geleerd, met mijn hoofd, maar niet gevoeld, met mijn hart.

Die ene donderdag was ik moe, de groep druk. Jij stond op een stoel en schreeuwde, terwijl je ongecontroleerde bewegingen maakte. Ik werd gek. De maat was vol. In één beweging zwaaide ik je van de stoel en nam je klemvast onder mijn arm, als een spartelend pakketje, mee naar de gang. Daar plempte ik je op een stoel en bars en met opgestoken vinger zei ik je daar te blijven zitten.

Ik liep terug en hoorde je snikken. Een zwaar en misselijk gevoel van onmacht en falen bekroop me, als waren het trage druppels van plakkerige pek. De kinderen in de klas hoorde en zag ik niet meer. Ik staarde uit het raam en voelde me miserabel. Na twee, drie minuten staren liep ik terug de gang op en hurkte bij je neer. Met een hart vol berouw zei ik vanuit mijn diepst… SORRY.

Ik voelde - misschien wel voor het eerst van mijn leven - de ware betekenis van dat woord. Be-rouw. Alsof ik een stukje in mijzelf voor altijd kwijt was.
Nog snikkend van de schrik keek je me aan en knikte, een teken dat ‘mijn sorry’ geaccepteerd was. Tranen welden in mijn ogen, omdat je me vergaf. We liepen samen weer naar binnen.

Het is een gebeurtenis waaraan ik vaak terugdenk. En dat ik nog compleet kan voelen. Ik wist niets van je. De juf had me alleen gezegd: ‘Gevlucht voor oorlog in Afrika. Druk jongetje. Strak houden. Zorgplan nodig.’
Nu - bijna 20 jaar later - kan ik jouw beweging en onrust zo goed begrijpen. Al het geweld dat je zag in jouw thuisland, de onzekere reis die je bracht naar een wereld die compleet anders was. Waar niets was zoals je het kende. Je kwam van een onveilige situatie in een nieuwe onveilige situatie. Ver van je ouders verwijderd in een ruimte vol mensenkinderen die je niet verstaan en een volwassene die je niet begrijpt. Die je op een kwade dag zelfs buitensluit. Als een mini- herhaling van de grote gebeurtenis in jouw leven. Nu was ik de dictator.

Wat zou ik graag de kennis, ervaring en fijngevoeligheid hebben gehad van vandaag. Om je de veiligheid te geven die je zo verlangde. Om je deel van de groep te laten zijn. Ik voelde het wel, maar kon er niks mee. Ik wist echt niet hoe. Ik verzoop onder alle indrukken. En verdwaalde in alle lessen van de Pabo. Die gingen namelijk nooit over dit soort existentiële zaken.

Je hebt me met terugwerkende prachtige krachtlessen gegeven. Jouw snikken echoot in mijn oren als een gids. Jouw vergevende blik werkte als een lens van liefde op mijn oog. Nooit meer verloor ik zo mijn geduld.

Dankjewel Kame.

Juf Natascha.

 

 

Blijf op de hoogte

Winnaars, evenementen, onderwijsnieuws als je niets wilt missen, meld je je hier eenvoudig aan voor de nieuwsbrief.