(Veer)krachtig onderwijs, een passend thema voor deze editie van de onderwijskrant. Want naast creativiteit en vindingrijkheid heeft het onderwijs de afgelopen periode ook zeker haar veerkracht laten zien. Hierdoor stond het afstandsonderwijs binnen no-time in de steigers. En ondanks de hobbels stak iedereen de schouders eronder. Leraren, onderwijsassistenten, schoolleiders en schoolbestuurders hebben samen alles op alles gezet om het onderwijsproces zoveel mogelijk te continueren. En dat is, en blijft, een groot compliment waard. 

De energie, het doorzettingsvermogen en de tomeloze inzet was overal voelbaar, zowel binnen onze sector als ver daarbuiten. Nieuwe samenwerkingen ontstonden, dilemma’s werden gezamenlijk opgepakt en het onderwijs paste zich razendsnel aan. 
Maar ook de kansenongelijkheid in het onderwijs werd pijnlijk zichtbaar en de zorgen over onderwijsachterstanden namen toe. Er waren leerlingen zonder laptop of ouders waar geen contact mee te krijgen was. Maar bovenal werd, meer dan ooit, duidelijk dat de school voor kinderen een veilige plek is.  

Toch heeft deze crisis niet alleen maar kommer en kwel gebracht. En soms gaat leren nou eenmaal gepaard met horten en stoten. Zo bleek de samenwerking met de Kinderopvang tijdens de sluiting cruciaal. En deze samenwerking is nu sterker dan ooit tevoren.  

Daarom is het belangrijk om verder te kijken naar wat we uit de afgelopen periode kunnen leren, en hoe we dat kunnen behouden. Veel schoolbesturen zijn al aan de slag gegaan met deze inventarisatie op de eigen scholen. Vanuit de PO-Raad willen wij dit landelijk in kaart brengen met behulp van de Monitor Hybride Onderwijs. Inmiddels hebben ruim 3600 onderwijsprofessionals, leerlingen en ouders aan deze monitor deelgenomen. Ook jouw mening en ideeën zijn van harte welkom. 

Nooit eerder is er op zo’n grote schaal gebruik gemaakt van ICT en technologie in het onderwijs. Dat brengt ons bij de volgende uitdaging. Hoe zorgen we dat we doordacht digitaliseren en regie pakken op de digitalisering in het onderwijs? We leven in een wereld waarin digitale ontwikkelingen zichzelf razendsnel opvolgen en de invloed van grote technologiebedrijven groeit. Regelmatig ontvangen wij nog signalen dat de markt onvoldoende naar het onderwijs luistert. Daarom is het belangrijk dat we als sector de volgende stap zetten. De PO-Raad wil dit gesprek samen met haar leden en samenwerkingspartners verder brengen.  

In de natuurkunde betekent veerkracht ‘het weer aannemen van de oorspronkelijke vorm’. Iets waar we, ten tijde van het afstandsonderwijs, reikhalzend naar hebben uitgekeken. Want zoals we inmiddels allemaal weten: uiteindelijk gaat er niets boven fysiek onderwijs, met de leraar en leerlingen samen in een klas. Op het moment van schrijven zijn alle scholen weer volop aan de slag. De PO-Raad zal er alles aan doen om de scholen, veilig en verantwoord, open te houden.  

Tegelijkertijd moeten we helaas rekening houden met mogelijke lokale of regionale lockdowns. Hopelijk worden deze scenario’s geen werkelijkheid. Maar mocht dit toch zo zijn, dan weet ik het onderwijs is toegerust met lef, creativiteit én veerkracht.  

Ik wens alle onderwijsprofessionals en leerlingen een goed en gezond schooljaar toe.  

Rinda den Besten 
Voorzitter PO-Raad 

Uit de Nationale Onderwijskrant, najaar 2020